Bots og bønnedag

22 På reisen til Jerusalem dro Jesus fra by til by og fra landsby til landsby og underviste.
   23 Da var det en som spurte: «Herre, er det få som blir frelst?» Han sa til dem:24 «Kjemp for å komme inn gjennom den trange døren! For jeg sier dere: Mange skal forsøke å komme inn, men ikke klare det.25 Når husherren først har reist seg og lukket døren og dere blir stående utenfor og banker på og sier: ‘Herre, lukk opp for oss’, da skal han svare: ‘Jeg vet ikke hvor dere er fra.’26 Da vil dere si: ‘Vi har jo spist og drukket sammen med deg, og du har undervist på gatene våre.’27 Men han skal svare: ‘Jeg vet ikke hvor dere er fra. Bort fra meg, alle dere som gjør urett!’28 Der skal dere gråte og skjære tenner når dere ser Abraham og Isak og Jakob og alle profetene i Guds rike mens dere selv blir kastet utenfor.29 Fra øst og vest og fra nord og sør skal mennesker komme og sitte til bords i Guds rike.30 Da skal noen som er de siste, bli de første, og noen som er de første, bli de siste.»

22 Medan han var på veg til Jerusalem, drog han omkring frå by til by og frå landsby til landsby og underviste.
   23 Då var det ein som spurde: «Herre, er det få som blir frelste?» Han sa til dei:24 «Kjemp for å koma inn gjennom den tronge døra! Mange, seier eg dykk, skal freista å koma inn, men ikkje greia det.25 Når husherren først har reist seg og stengt døra og de står utanfor og bankar på og seier: ‘Herre, lat opp for oss’, då skal han svara: ‘Eg veit ikkje kvar de er ifrå.’26 Då kjem de til å seia: ‘Vi har ete og drukke i lag med deg, og du underviste på gatene våre.’27 Men han skal svara: ‘Eg veit ikkje kvar de er ifrå. Gå bort frå meg, alle de som gjer urett!’28 Og de skal gråta og skjera tenner når de får sjå Abraham og Isak og Jakob og alle profetane i Guds rike medan de sjølve er kasta utanfor.29 Frå aust og vest og frå nord og sør skal menneske koma og sitja til bords i Guds rike.30 Då skal nokre som er dei siste, bli dei første, og nokre som er dei første, bli dei siste.»

22 Jesus vádjolii Jerusalema guvlui. Son manai gávpogis gávpogii ja gilis gillái ja oahpahii olbmuid.23 Muhtun jearai sus: “Hearrá, leatgoson dat hárvát geat bestojuvvojit?” Son celkkii sidjiide:
   24 “Gilvvohallet vai beassabehtet sisa baskkes uvssas. Mun cealkkán didjiide: Eatnagat vigget beassat sisa muhto eai beasa.25 Boahtá áigi go dáluisit čuožžila ja dahppá uvssa. Go dii dasto čuožžubehtet olgun, goalkkuhehpet uvssa ja dadjabehtet: ‘Hearrá, rabas midjiide!’ de son cealká: ‘Geat dii lehpet? Mun in dovdda din.’26 Dalle dii dadjabehtet: ‘Mii boraimet ja jugaimet duinna, ja don oahpahit min gáhtain.’27 Muhto son cealká: ‘Mun in dieđe geat dii lehpet. Mun in dovdda din. Gáidet mu luhtte, buot dii vearredahkkit!’
   28 Doppe dii čierrubehtet ja gižahehpet bániid, go oaidnibehtet Abrahama ja Isaka ja Jakoba ja buot profehtaid Ipmila riikkas, muhto fuobmábehtet ahte dii ieža lehpet norddastuvvon olggos.29 Olbmot bohtet nuortan ja oarjin ja davvin ja lullin ja boradišgohtet Ipmila riikkas.30 Máŋggat maŋimuččat leat dalle vuosttamuččat, ja máŋggat vuosttamuččat maŋimuččat.”

1 Dette ordet kom til Jeremia fra Herren:2 «Stå opp og gå ned til pottemakerens hus! Der skal jeg la deg få høre mine ord.»3 Så gikk jeg ned til pottemakerens hus. Han sto og arbeidet ved dreieskiven.4 Når karet han holdt på å lage av leire, ble mislykket i pottemakerens hånd, laget han det om til et annet kar, slik han syntes det var riktig.
   5 Da kom Herrens ord til meg:6 Israels hus, kan ikke jeg gjøre med dere slik denne pottemakeren gjør med leiren? sier Herren. Se, som leiren i pottemakerens hånd, slik er dere i min hånd, Israels hus.7 Snart truer jeg et folkeslag eller et rike med å rykke opp og rive ned og ødelegge.8 Men dersom det folket jeg har truet, vender om fra ondskapen sin, da angrer jeg på det onde som jeg hadde tenkt å gjøre mot det.9 Snart lover jeg et folkeslag eller et rike å bygge og plante.10 Men dersom de gjør det som er ondt i mine øyne, og ikke hører på min røst, da angrer jeg på det gode jeg hadde tenkt å gjøre mot dem.
   

1 Dette ordet kom til Jeremia frå Herren:2 «Stå opp og gå ned til pottemakarens hus! Der skal eg la deg få høyra mine ord.»3 Så gjekk eg ned til pottemakarens hus. Han stod og arbeidde ved dreieskiva.4 Når det karet han heldt på å laga av leire, vart mislukka i pottemakarens hand, laga han det om til eit anna kar, slik han tykte det var rett.
   5 Då kom Herrens ord til meg:6 Israels hus, kan ikkje eg gjera med dykk slik denne pottemakaren gjer med leira? seier Herren. Sjå, som leira i pottemakarens hand, slik er de i mi hand, Israels hus.7 Stundom trugar eg eit folkeslag eller eit rike med å rykkja opp og riva ned og øydeleggja.8 Men dersom det folket eg har truga, vender om frå sin vondskap, angrar eg på det vonde eg hadde tenkt å gjera mot det.9 Stundom lovar eg eit folkeslag eller eit rike at eg vil byggja og planta.10 Men gjer dei då det som vondt er i mine auge, og ikkje høyrer på mi røyst, angrar eg på det gode eg hadde tenkt å gjera mot dei.
   

1 Jeremiai bođii dát Hearrá sátni:2 Mana láirálihttedahkki vissui! Doppe mun attán du gullat sániidan.
   3 Mun mannen láirálihttedahkki vissui, gos son lei bargamin láiráskearrus luhtte.4 Jos lihtti maid son lei dahkamin billašuvai su gieđas, de son hábmii láirrás eará lihti, dakkára maid dáhtui.
   5 De munnje bođii dát Hearrá sátni:6 Ingo mun, Hearrá, sáhte dahkat dutnje, Israela álbmot, nugo láirálihttedahkki láirásis? Dego láirá lea láirálihttedahkki gieđas, nu don, Israela álbmot, leat mu gieđas.7 Mun sáhtán áitit gáikut, njeaidit ja duššadit álbmoga ja riikka.8 Muhto jos dat álbmot jorgala bahávuođastis, de mun gáđan dan bahá maid ledjen áigon dahkat dasa.9 Mun sáhtán maid lohpidit hukset ja cegget álbmoga ja riikka.10 Muhto jos dát álbmot dahká bahá iige gula mu jiena, dalle mun gáđan dan buori maid ledjen áigon dahkat dasa.
   

1 Derfor har du ingen unnskyldning, du menneske som dømmer, hvem du enn er. For når du dømmer en annen, fordømmer du deg selv. Du som dømmer, gjør jo det samme selv,2 og vi vet at Guds dom med rette rammer dem som driver med slikt.3 Men når du, menneske, dømmer dem som gjør slikt, og selv gjør det samme, mener du da at du skal slippe unna Guds dom?4 Eller forakter du hans uendelig store godhet, overbærenhet og tålmodighet? Skjønner du ikke at Guds godhet driver deg til omvendelse?5 Med ditt harde hjerte som ikke vil vende om, hoper du opp vrede over deg til vredens dag, når Gud åpenbarer sin rettferdige dom.6  Han skal lønne hver og en etter det han har gjort:7 De som tålmodig gjør det gode og søker herlighet, ære og uforgjengelighet, får evig liv.8 Men de som i selvgodhet er ulydige mot sannheten og lar seg lede av uretten, har vrede og harme i vente.9 Nød og angst skal komme over hvert menneske som gjør det onde, jøde først og så greker.10 Men herlighet, ære og fred skal den få som gjør det gode, jøde først og så greker.11 For Gud gjør ikke forskjell på folk.
   

1 Difor har du ikkje noko å unnskylda deg med, du menneske som dømmer, kven du så er. Når du dømmer ein annan, fordømmer du deg sjølv. For du som dømmer, gjer sjølv det same.2 Og vi veit at Guds dom med full rett råkar dei som driv med slikt.3 Men når du, menneske, dømmer dei som gjer dette, og sjølv gjer det same, meiner du då at du skal sleppa unna Guds dom?4 Eller foraktar du at han er grenselaust god, tolmodig og langmodig? Skjønar du ikkje at Guds godleik driv deg til omvending?5 Med ditt harde hjarte som ikkje vil venda om, hopar du opp vreide over deg til vreidedagen, når Gud openberrar sin rettferdige dom.6  Han skal løna kvar og ein etter det han har gjort:7 Dei som trufast gjer det gode og søkjer herlegdom, ære og uforgjengelegdom, skal få evig liv.8 Men dei som berre tenkjer på seg sjølve, som er ulydige mot sanninga og lèt seg leia av uretten, har vreide og harme i vente.9 Naud og angst skal koma over kvart menneske som gjer det vonde, jøde først og så grekar.10 Men herlegdom, ære og fred skal den få som gjer det gode, jøde først og så grekar.11 For Gud gjer ikkje forskjell på folk.
   

1 Danne dus ii leat mihkkege bealuštusaid, don olmmoš gii dubmet, gii ihkinassii don leaččat. Go don dubmet nuppi, de don dubmet maiddái iežat, danin go don ieš dagat seammá daguid.2 Mii diehtit ahte Ipmil lea vuoiggalaš go son dubme daid geat dahket dakkáriid.3 Gáttátgo don ahte sáhtát vealtat Ipmila duomus, go ieš dagat dakkára man dihte dubmet earáid?4 Dahje badjelgeahčatgo don su geahčemeahttun buorrevuođa, gierdavašvuođa ja guhkesmielalašvuođa? Itgo don ádde ahte Ipmila buorrevuohta doalvu du jorgalussii?5 Muhto du garra váibmu mii ii dáhto jorgalit, čohkke moari mii deaivida du moari beaivvi go Ipmila vanhurskkis duopmu almmustuvvá.6 Son máksá juohkehažžii su daguid mielde.7 Son addá agálaš eallima sidjiide geat gierdavaččat dahket buriid ja ohcet hearvásvuođa, gudni ja nohkameahttunvuođa,.8 Muhto sii geat iešbuorrevuođas hilgot duohtavuođa ja jeagadit vearrivuođa, ožžot moari ja ráŋggáštusa.9 Áŧestus ja giksi boahtá juohke olbmui gii dahká bahá, vuos juvddálažžii ja dasto greikalažžii,10 muhto hearvásvuohta, gudni ja ráfi boahtá juohkehažžii gii dahká buriid, vuos juvddálažžii ja dasto greikalažžii.11 Dasgo Ipmil ii geahča olbmo hápmái.